ვიეტნამის ომი

ვიეტნამის ომი არის ერთ-ერთი ფართომაშტაბიანი სამხედრო დაპირისპირება მე-20 საუკუნეში. თავდაპირველად კონფლიქთი სამოქალაქო ომით დაიწო სამხრეთ ვიეტნამში რომელშიც სსრკ, აშშ და ჩინეთი ჩაერთო, ომის მიზეზი დამოიკიდებლობის მოპოვება იყო. ჟენევის შეთანხმებით ვიეტნამი გაიყო ორ ნაწილად ჩრდილო და სამხრეთ ნაწილებად, ჩრდილო ნაწილში სიმპატიები საბჭოთა კავშირიკენ იყო მიმართული ხოლო სამხრეთით ცენტრალური ევროპისკენ. ამერიკა თვლიდა რომ მათ არ უნდა დაეკარგად ვიეტნამის სახელმწიფო და არ უნდა ჩაებარებინათ რუსეთისთვის ამიტომ ამერიკამ დაიწყო სამხრეთ ვიეტნამის დახმარება, ამერიკის პრეზიდენტი დუაით ეიზენჰაუერი აქტიურ პოლიტიკას ატარებდა ვიეტნამში. 1964 წელს ტონკურის ყურეში ამერიკის ხომალდ " მედოკს" თავს დაეხნენ ვიეტნამელი აჯანყებულები, ამან ამერიკის მთავრობა ძალიან აგრესიული გახადა და 1965 წლის 7 თებერვალს ამერიკამ ჯარი შეიყვანა ვიეტნამში რასაც კიდევ უფრო დიდი განხეთქილება და დაპირისპირება მოყვა ვიეტნამსა და ამერიკას შორის, სამხრეთ ვიეტნამი ამერიკის მხარდამხარ იბრძოდა და მათი მეთაური დინ ზემი ძალიან ეხმარებოდა ამერიკის ჯარს ომში ამერიკის მხრიდან დაახლოებით 300 ათასი ადამიანი დაიღუპა რომელთა ნაწილიც ვიეტნამელები იყვნენ თუმცა უმეტესობა ამერიკელები, ხოლო ჩრდილოეთ ნაწილის მსხვერპლი 1 მილიონზე მეტი. უნდა აღინიშნოს რომ რუსეთის ანუ საბჭოთა კავშირის დანაკლისი ძალიან მცირე იყო, ისინი ომში თავიდან აქტიურად ჩაებნებ თუმცა ბრძოლის ხაზზე მხოლოდ ვიეტნამელები იბრძოდნენ, საბოლოოდ ამერიკამ უაზროდ ჩათვალა ომის გაგრძელება და ჯარმა ვიეტნამის ტერიტორია დატოვა. ყველაზე უცნაური კი სი არის რომ ამ ომის დამწყებად არც ამერიკა და არც საბჭოთა კავშირი არ მიიჩნევა რადგან მათ ერთმანეთისთვის ომი არ გამოუცხადებიათ, ამ ომის მთავარი მოვლენა კი მილიონობით ადამიანის დაღუპბვა და დაზარალება იყო. არც ამერიკას და არც საბჭოთა კავშირს არაფერი დაჰკლებიათ ომის შემდეგ გარდა ჯარის მსხვერპლისა. აი ვიეტნამის სახელმწიფო კი ძალიან რთულ მდგომარეობაში ჩავარდა რადგან ქვეყანა პრაქტიკულად დანგრეული იყო ომი 1975 წელს დასრულდა თუმცა ამას მშვიდობა ნამდვილად არ მოჰყოლია აზიაში რადგან 1979 წელს ომი ამჯერად ავღანეთი დაიწყო. ისტორიულად ვიეტნამის ომი 1964-75 წლებში მიმდინარეობდა, ხოლო ავღანეთის ომი 1979-89 წლებში